Do nhiều nguyên nhân khác nhau trong quá trình mang thai dẫn đến một tình trạng phổ biến là suy dinh dưỡng bào thai. Vậy suy dinh dưỡng bào thai là gì, liệu có nguy hiểm? Hãy cùng tìm hiểu qua nội dung sau.
1.Suy dinh dưỡng bào thai là gì?
Theo định nghĩa của y học hiện đại, suy dinh dưỡng bào thai là tình trạng cân nặng của bào thai nhỏ hơn bình thường so với số tuần tuổi. Cân nặng của bào thai có thể được ước lượng nhờ các phương pháp như siêu âm, hoặc cân nặng chính xác khi sinh ra. Một đứa trẻ khi sinh ra có cân nặng dưới 2500 gram được coi là mắc thai suy dinh dưỡng.
2. Những sản phụ nào có nguy cơ bị suy dinh dưỡng bào thai:
Suy dinh dưỡng bào thai là kết quả của một quá trình không đơn giản chỉ là cung cấp thức ăn cho sản phụ thiếu khi mang thai gây nên. Có nhiều nguyên nhân gây nên suy dinh dưỡng cho thai nhi khác nhau, nhưng những nguyên nhân này đều làm giảm quá trình cung cấp dinh dưỡng cho thai khiến sản phụ tăng nguy cơ có suy dinh dưỡng tăng lên như:
– Dinh dưỡng cho mẹ kém:
Không phải là nguyên nhân duy nhất, nhưng dinh dưỡng cho mẹ kém lại là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng bào thai. Sự cung cấp thiếu chất dinh dưỡng cho sản phụ khi mang thai khiến thai không thể nhận đủ chất dinh dưỡng, các yếu tố đa và vi lượng để đảm bảo sự lớn lên bình thường của thai.
– Đa thai:
Đa phần các trường hợp đa thai như sinh đôi, sinh ba, … nguồn dinh dưỡng cung cấp cho thai đều không đủ, trẻ sinh ra đều có biểu hiện nhẹ cân, đôi khi cân nặng đạt được chỉ hơn 1kg. Nuôi dưỡng quá nhiều thai một lúc mà cơ thể mẹ không thể đáp ứng được yêu cầu dinh dưỡng của thai nhi chính là nguyên nhân khiến thai suy dinh dưỡng trong trường hợp này.
– Mẹ bị các bệnh lý nội khoa:
Các bệnh lý nội khoa như bệnh thận, tiểu đường, suy tim, … hoặc các biến chứng của nó khi xảy ra trên sản phụ thường gây bất thường về hấp thụ, sử dụng và đào thải các chất. Điều này gây rối loạn cung cấp dinh dưỡng cho thai để thai lớn lên.
– Mẹ sử dụng nhiều chất kích thích:
Mẹ uống rượu, hút thuốc, hút ma túy, … và một số các chất kích thích khác cũng là nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thai hàng đầu. Các chất kích thích này sau khi đi vào cơ thể dễ dàng đi qua được nhau thai vào thai và gây rối loạn hấp thụ các chất tại đây. Điều này khiến thai cũng chịu ảnh hưởng của các chất kích thích và chậm lớn.
– Một số các bệnh lý bánh nhau:
Bánh nhau có thể coi như là con đường trao đổi chất dinh dưỡng từ máu mẹ vào bào thai và đào thải các chất độc từ bào thai ra máu mẹ. Khi bánh nhau, dây rốn có các bất thường cấu trúc, bệnh lý như xơ bánh nhau, teo dây rốn, … khiến con đường vận chuyển dinh dưỡng này bị suy giảm chức năng. Điều này gây nên hạn chế cung cấp dinh dưỡng cho thai khiến thai bị suy dinh dưỡng.
3. Những nguy hiểm khi trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai:
Không cung cấp đủ dinh dưỡng để thai lớn lên bình thường không chỉ gây nên hậu quả là sự nhỏ bé nhẹ cân của trẻ khi sinh ra so với các đứa trẻ khác. Trẻ em bị suy dinh dưỡng trong giai đoạn bào thai còn có thể phải gánh chịu nhiều hậu quả nghiêm trọng khác nhau. Những hậu quả này nếu không có hướng điều trị cải thiện sớm sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống về sau của trẻ.
– Cân nặng thấp, hệ xương khớp kém phát triển:
Trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai khi sinh ra đều có biểu hiện nhẹ cân. Nếu không được chăm sóc đầy đủ, dinh dưỡng hợp lý, bổ sung các chất vi lượng đa lượng chẳng hạn như Calci, Sắt rất dễ dẫn đến tình trạng kém phát triển cơ thể về sau khiến cơ thể nhỏ bé, hệ cơ xương khớp kém phát triển.
– Dễ mất tim thai, hạ đường huyết:
Các bào thai bị suy dinh dưỡng do đáp ứng không đủ nhu cầu năng lượng cho các cơ quan, do đó các cơ quan này rất dễ bị ngừng hoạt động do đói năng lượng, đặc biệt là tim. Đồng thời sự không cung cấp đủ dinh dưỡng cũng khiến cho đường huyết của thai nhi dễ bị hạ. Hạ đường huyết ở thai nhi liên tục gây nên những ảnh hưởng nặng nề về sau.
– Bé dễ bị nhiễm trùng do sức đề kháng kém:
Không được cung cấp đủ dinh dưỡng nên hệ miễn dịch ở các trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai kém phát triển. Kém phát triển hệ miễn dịch ở bào thai biểu hiện qua nhiều hình thức khác nhau mà điển hình nhất là tình trạng dễ viêm nhiễm của trẻ, đặc biệt là viêm nhiễm đường hô hấp thường gặp nhất.
– Trẻ dễ bị viêm phổi do hít phải phân xu:
Phân xu là phân của bào thai khi thai nuốt nước ối qua đường tiêu hóa tạo nên. Phân xu do thai tạo nên thường trôi nổi lơ lửng trong nước ối. Khi thai suy dinh dưỡng, nếu chẳng may hít phải phân xu trong nước ối rất dễ khiến phân xu lạc vào đường phổi gây viêm phổi. Tiên lượng của các trường hợp viêm phổi do nuốt phân xu thường nặng và có thể gây nên tử vong sau sinh.
– Hệ thần kinh của trẻ kém phát triển:
Hệ thần kinh của trẻ được bắt đầu hình thành ngay từ những tháng đầu của thai kỳ và tiếp tục hoàn thiện khi trẻ sinh ra. Trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai có nguy cơ gây nên ảnh hưởng đến sự hình thành đầy đủ của hệ thần kinh. Các ảnh hưởng thần kinh ở giai đoạn này thường biểu hiện bằng tình trạng chậm phát triển trí tuệ, đần độn, …
4. Làm sao để phòng tránh suy dinh dưỡng bào thai?
Có nhiều những ảnh hưởng trầm trọng và nặng nề đến sức khỏe thai nhi cũng như sự phát triển bình thường về sau của trẻ cả thể chất và tinh thần, nên việc chăm sóc sản phụ đề phòng suy dinh dưỡng bào thai là rất cần thiết.
– Ăn uống đầy đủ:
Ăn uống đầy đủ là cách hữu hiệu nhất để giảm suy dinh dưỡng bào thai. Sản phụ cần được ăn uống đủ các chất dinh dưỡng, các chất đa lượng, các chất vi lượng để đảm bảo quá trình phát triển bình thường của thai.
– Theo dõi cân nặng:
Theo dõi cân nặng khi mang thai có thể đề phòng suy dinh dưỡng bào thai, sản phụ có thể tự thực hiện việc theo dõi này tại nhà. Sự tăng cân nặng phù hợp với từng giai đoạn của thai kỳ là yếu tố quan trọng để đánh giá thai suy dinh dưỡng.
Mức cân nặng tăng lý tưởng cho toàn bộ thai kỳ là từ 12-16kg. Trong đó ba tháng đầu nên đảm bảo tăng 1kg, ba tháng giữa là 5kg và trong ba tháng cuối nên tăng 6kg để đảm bảo cân nặng của thai. Trong trường hợp sản phụ tăng dưới 10kg nên bồi bổ dinh dưỡng thích hợp, nếu có thể đi khám xác định nguyên nhân để can thiệp vào quá trình tăng cân giảm nguy cơ suy dinh dưỡng thai nhi.
– Khám thai định kỳ:
Khám thai định kỳ không những kiểm tra được sức khỏe thai, các bất thường ở thai mà còn có khả năng ước lượng trọng lượng thai nhờ kích thước số đo các vòng của thai. Khi xác định được sự bé bất thường trọng lượng thai sẽ khiến các bác sĩ có chỉ định về dinh dưỡng thai hợp lý tránh suy dinh dưỡng trong bào thai.
Rất dễ mắc phải, để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng nhưng đồng thời suy dinh dưỡng bào thai cũng có thể dễ dàng phòng tránh được. Do đó, sản phụ cần ăn uống đầy đủ đi khám thai định kỳ, theo dõi cân nặng thường xuyên để có hướng xử lý sớm khi có bất thường xảy ra. Để biết thêm thông tin chi tiết và tư vấn miễn phí vui lòng liên hệ:
PHÒNG KHÁM SẢN PHỤ KHOA
BS – CKII: PHẠM THỊ NGỌC ĐIỆP
Địa chỉ: 271 Nguyễn Duy Dương, Phường 4, Quận 10
Điện thoại: 033.5155.192
Email: bsdiepbvtudu@gmail.com
Website: sanphukhoatudu-bsdiep.info.vn
Fanpage: https://www.facebook.com/Sanphukhoatudu.bsdiep/