Nếu từng mang thai, chắc chắn mẹ đã trải qua những cơn gò chuyển dạ. Đặc biệt với những chị em lần đầu làm mẹ chắc hẳn sẽ rất bối rối. Vậy cơn gò chuyển dạ là gì? Làm cách nào để nhận biết cơn gò thật, cơn gò giả? Và làm sao để làm dịu cơ thể trong thời điểm đó?
Cơn gò giả
Cơn gò giả hay còn gọi là cơn gò Braxton – Hicks hoặc cơn gò tử cung sinh lý. Sở dĩ được đặt tên như vậy bởi người đầu tiên nhắc đến cơn gò này là bác sĩ John Braxton Hick – một bác sĩ người Anh.
Theo đó, cơn gò sinh lý thường sẽ xảy ra vào tam cá nguyệt thứ 3, thỉnh thoảng sẽ xuất hiện ở tam cá nguyệt thứ hai. Gọi là cơn gò sinh lý bởi đây chỉ là hiện tượng bình thường của một người phụ nữ đang mang thai. Như vậy, mẹ cần nắm rõ đặc điểm của cơn gò giả này để phân biệt với cơn gò chuyển dạ thật, nhằm kịp thời ứng phó.
Gò sinh lý chỉ xảy ra trong vòng 30 giây đến một phút và xảy ra vài lần trong ngày. Dù không gây đau đớn hay ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng lại khiến các mẹ rất khó chịu. Khi có sự chuyển động của thai trong bụng mẹ hoặc mẹ chạm tay vào bụng, cơn gò sẽ xảy ra. Ngoài ra, nó cũng xảy ra sau khi mẹ quan hệ hoặc khi bàng quang đầy nước. Mẹ sẽ cảm thấy tử cung thắt rồi rồi dần dần dãn ra, diễn ra khá nhẹ nhàng và bất chợt, không tạo thành cơn.
Dấu hiệu để nhận biết cơn gò sinh lý như sau:
– Xảy ra bất chợt, không đều.
– Không mạnh hơn hoặc thường xuyên hơn, cơn gò bình thường, không tiến triển.
– Tập trung chủ yếu ở bụng dưới.
– Khi bạn đổi tư thế hoặc hoạt động, cơ gò sẽ thay đổi hay biến mất. Giả sử bạn nằm nghiêng, có thể cơn gò sẽ biến mất.
– Song song với cơn gò, bạn cảm nhận được sự chuyển động của thai nhi trong cơ thể mình.
Những cơn gò sinh lý như thế rất có lợi cho tử cung vì nó giúp tử cung săn chắc hơn, tạo điều kiện cho quá trình lưu thông máu, vận chuyển máu đến nuôi thai dễ dàng hơn. Đồng thời cũng là dấu hiệu cho thấy tử cung đã sẵn sàng cho những cơn gò chuyển dạ thật xuất hiện. Đây cũng như một hình thức để tử cung luyện tập cho ngày sinh con và giúp mẹ tập khả năng chịu đựng những cơn đau khi sinh con.
Nhiều mẹ cho rằng gò sinh lý rất đau nhưng có lẽ mẹ chưa trải qua cơn gò lúc sinh con. Bởi cơn gò chuyển dạ thật sẽ đau đớn hơn nhiều. Ngoài ra, có những cơn gò khiến mẹ nhầm tưởng là gò tử cung. Chẳng hạn như gò bụng, đau bụng do tăng nhu động ruột. Nguyên nhân của hiện tượng này là bởi tử cung lớn dần và chèn ép lên. Cơn đau này không có gì nguy hiểm và không đáng lo ngại. Nếu quá khó chịu, mẹ có thể dùng thuốc giảm co.
Cơn gò chuyển dạ sinh non
Nếu trước tuần thứ 37, bạn cảm thấy những cơn gò chuyển dạ xảy ra thường xuyên hơn, có thế đó là tín hiệu cảnh báo rằng có thể sinh non. Đặc biệt là nếu xảy ra thường xuyên, đều đặn. Chẳng hạn như tử cung co thắt 10 – 12 phút trong một giờ thì đó là dấu hiệu sinh sớm. Khi cơn gò diễn ra, bụng mẹ thắt chặt, cứng lại và kèm một số dấu hiệu như:
– Đau lưng, đau bụng âm ỉ.
– Chuột rút chân và bụng.
– Cảm thấy áp lực bụng nén lên xương chậu.
Khi có những dấu hiệu trên, mẹ đừng chủ quan mà hãy đến viện để kiểm tra ngay. Càng nghiêm trọng hơn nếu chảy máu âm đạo hoặc chảy dịch âm đạo, tiêu chảy.
Cơn gò chuyển dạ thật
Khi có những cơn gò chuyển dạ thật, bạn sẽ không thể khiến chúng biến mất bằng cách uống nước hay nghỉ ngơi như những cơn gò giả. Những cơn gò này bắt đầu diễn ra thường xuyên và mạnh mẽ hơn, dài ngày hơn. Nó không còn khiến tử cung săn chắc nữa mà bắt đầu khiến tử cung giãn nở ra để thuận tiện cho thai nhi ra ngoài.
Cơn gò chuyển dạ thật gồm 2 giai đoạn: Chuyển dạ pha tiềm thời và chuyển dạ pha hoạt động.
Chuyển dạ pha tiềm thời
Đây là giai đoạn đầu tiên của quá trình chuyển dạ sinh con. Mỗi mẹ bầu sẽ có mỗi cơn gò khác nhau. Trước khi bắt đầu chuyển dạ, mẹ sẽ cảm thấy sự gia tăng của các cơn gò. Các cơn gò này sẽ thắt chặt và dần dần dãn ra ở bụng. Tử cung co giãn liên tục làm cổ tử cung mỏng dần, tạo điều kiện để em bé ra ngoài dễ dàng hơn. Vì thế, vai trò của chuyển dạ pha tiềm thời là mở rộng cổ tử cung đến khi đủ rộng cho em bé ra ngoài.
Những cơn gò chuyển dạ pha tiềm thời diễn ra trong vòng 30 – 90 giây. Lúc bắt đầu gò, nó diễn ra khá nhẹ nhàng và không đều nhau trong khoảng 15 – 30 phút. Đôi khi cơn gò bắt đầu nhanh sau đó dãn chậm dần. Cuối pha tiềm thời, khoảng cách giữa những cơn gò chỉ còn lại khoảng 5 phút.
Ngoài cơn gò là dấu hiệu, mẹ cũng thấy những biểu hiện cho thấy cổ tử cung đang mở và mình sắp sinh như: dịch nhầy màu hồng ở quần lót hoặc có thể vỡ ối lúc này.
Chuyển dạ pha hoạt động
So với pha tiềm thời, chuyển dạ pha hoạt động sẽ mạnh và khiến mẹ đau hơn, cổ tử cung cũng mở rộng hơn (khoảng 10cm) để em bé ra ngoài. Lúc này, mẹ còn có thêm những triệu chứng như đau lưng, chuột rút hoặc đau toàn thân.
Cơn gò chuyển dạ pha hoạt động lúc này chỉ cách nhau 3 – 5 phút, diễn ra trong khoảng 25 – 60 giây. Lúc này, mẹ hãy báo với bác sĩ để họ kiểm tra kịp thời. Cứ 30 phút các mẹ sẽ được kiểm tra một lần để đo độ mở cổ tử cung.
Khi cổ tử cung đã mở 7 – 10cm, cơn co thắt lâu hơn và với tần suất cao hơn. Khoảng cách giữa những cơn gò lúc này chỉ khoảng 30 giây đến 2 phút và diễn ra trong vòng 60 – 90 giây. Khi đủ độ rộng cần thiết, các cơn gò sẽ chồng chéo lên nhau để mẹ chuẩn bị rặn và đón em bé chào đời. Con của bạn có thể sẽ chào đôi trong vài giờ đồng hồ tới.
Đặc điểm của cơn gò chuyển dạ thật
– Đau âm ỉ bụng dưới hoặc đau lưng. Ban đầu cơn đau ở lưng lưng dưới, sau đó lan ra khắp vùng bụng, đôi khi lan ra cả 2 bên đùi và 2 bên sườn.
– Căng cơ xương chậu, mẹ bắt đầu có cảm giác xương chậu bị chèn ép.
– Nói cách khác, đau chuyển dạ cũng như đau bụng kinh nhưng đau dữ dội và nghiêm trọng hơn.
– Cơn đau liên tục đi cùng cảm giác quặn ruột, dồn dập hơn và không thuyên giảm dù bạn có thay đổi tư thế hay làm bất kì điều gì. Lúc này, đi bộ cũng có thể làm cơn đau nặng hơn.
– Ra dịch nhầy màu hồng, vỡ ối.
Nếu bạn không thể phân biệt được cơn đau mình đang chịu là cơn gò thật hay giả, những cơn co thắt dữ dội và ra máu, tốt hơn hết bạn nên đến bệnh viện kiểm tra để tránh sinh non hoặc những biến chứng không đáng có trong thai kỳ.
Làm gì để bớt khó chịu khi có cơn gò chuyển dạ
Dù những cơn gò chuyển dạ thật rất đau và khó biến mất, nhưng mẹ có thể giảm cảm giác khó chịu dù là cơn gò thật hay gò giả qua những biện pháp sau:
– Bình tĩnh:
Đây là yếu tố rất quan trọng. Mẹ cần bình tĩnh để phân biệt đây là cơn gò thật hay giả để có cách xử trí hợp lý nhất. Nếu nhận ra đó cơn gò thật, mẹ hãy cứ bình tĩnh, tắm rửa sạch sẽ, chuẩn bị đầy đủ đồ đạc rồi mới nhập viện. Vì qua những cơn gò, cổ tử cung còn mất thêm khá nhiều thời gian để giãn nở giúp em bé chào đời.
– Xin tư vấn:
Bạn có thể gọi cho bác sĩ rồi mô tả cơn gò của bạn. Cũng thông qua giọng nói của bạn để bác sĩ có thể xác định bạn đang gặp cơn gò thật hay chỉ là gò sinh lý bình thường.
– Đổi tư thế nằm hoặc đi bộ:
Mẹ có thể dùng cách này để phân biệt cơn gò sinh lý với cơn gò chuyển dạ. Nếu mẹ đổi tư thế hoặc di chuyển nhẹ nhàng mà cơn đau biến mất, đó là cơn gò sinh lý.
– Tắm nước ấm:
Đây cũng là lý do mà nhiều bà mẹ phương Tây lựa chọn sinh con dưới nước để giảm bớt đau đớn đồng thời cũng rất tốt cho trẻ sơ sinh. Tắm hoặc ngâm mình trong nước ấm có thể giúp mẹ thư giãn, làm dịu những cơn gò tử cung.
– Massage:
Mẹ bầu có thể nhờ chồng hoặc người thân massage hông, lưng để những cơn gò dễ chịu hơn đồng thời giảm bớt căng thẳng, lo lắng cho mẹ.
– Hít thở đều:
Mẹ nên học cách hít thở, khi cơ cơn gò chuyển dạ thật, mẹ không nên la hét vì khiến mẹ mất sức, mệt mỏi. Thay vào đó, hãy tập trung vào nhịp thở thật đều để làm dịu cơn đau.
Khi đang mang thai, nhất là với những người lần đầu làm mẹ, những cơn gò chuyển dạ sẽ khiến rất nhiều mẹ lo lắng. Nhưng thực chất đó là những dấu hiệu cho thấy thiên thần nhỏ đã sắp đến với gia đình bạn. Dù là cơn gò thật hay giả thì chúng đều là những dấu hiệu cho thấy bạn nên chuẩn bị cho ngày lâm bồn sắp tới. Hi vọng rằng với những chia sẻ trên, mẹ sẽ có sự chuẩn bị thật tốt để chào đón bé yêu ra đời.