Trong tam cá nguyệt đầu tiên, các mẹ bầu có biểu hiện ốm nghén như buồn nôn và nôn là triệu chứng rất bình thường. Cùng tìm hiểu xem tại sao các mẹ bầu thường bị ốm nghén và cách khắc phục tình trạng này như thế nào.
Ốm nghén là gì?
Ốm nghén khi mang thai 3 tháng đầu được biết đến với những triệu chứng như buồn nôn và nôn khi thai phụ ăn hoặc ngửi thấy mùi hương gây khó chịu. Thậm chí có những người tự nhiên cảm thấy buồn nôn và nôn mà không có bất cứ tác động nào từ bên ngoài. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể phụ nữ sau khi mang thai.
Nguyên nhân dẫn đến những biểu hiện ốm nghén
Biểu hiện ốm nghén rất phổ biến ở phụ nữ trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Ở những phụ nữ bị ốm nghén nhẹ sẽ không ảnh hưởng tới sinh hoạt cũng như tinh thần và sức khỏe. Nhưng có những thai phụ bị ốm nghén nặng, không thể ăn hay uống bất cứ thứ gì, khiến cơ thể suy nhược, mệt mỏi.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nguyên nhân gây biểu hiện ốm nghén có liên quan đến sự thay đổi của môi trường hormone trong cơ thể phụ nữ sau khi mang thai. Khi mang thai, nồng độ beta HCG, một loại hormone báo hiệu có thai, tăng lên đáng kể. Điều này ảnh hưởng đến hệ thống điều hòa chức năng tiêu hóa và gây ra các phản ứng tiêu hóa.
Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng phụ nữ mang thai sinh đôi bị ốm nghén nặng hơn những thai phụ chỉ mang đơn thai. Vì vậy, nếu phát hiện tình trạng nghén trên 3 lần/ngày thì nên đến bệnh viện để kiểm tra.
Ngoài ra, các yếu tố tâm lý như căng thẳng quá mức cũng có thể khiến biểu hiện ốm nghén thêm trầm trọng. Ví dụ, lo lắng quá mức về việc mang thai, cảm xúc không ổn định, ngủ không ngon giấc,… cũng có thể gây ra chứng buồn nôn và nôn.
Biểu hiện ốm nghén thường xuất hiện khi nào?
Biểu hiện ốm nghén thường bắt đầu vào khoảng tuần thứ 6 của thai kỳ và hay xảy ra vào vào buổi sáng hoặc sau khi ăn no. Một số biểu hiện ốm nghén thường gặp và phổ biến nhất có thể kể đến như:
– Buồn nôn, ậm ạch và đau bụng là những biểu hiện thường gặp trong giai đoạn đầu.
– Thường xuyên có cảm giác mệt mỏi, khó thở, tim đập nhanh.
– Chóng mặt khi đứng lên hoặc làm việc nặng.
– Khó chịu với mùi hương, khứu giác trở nên nhạy cảm hơn.
– Luôn có cảm giác khát nước.
Khi thai được 8 tuần thì các triệu chứng này dần biến mất, cảm giác khó chịu, buồn nôn và nôn cũng không còn khi thai được khoảng 10 tuần. Bắt đầu từ lúc này, thai phụ cũng sẽ có cảm giác thèm ăn trở lại như trước.
Tuy nhiên, một số thai phụ có những biểu hiện ốm nghén rất nghiêm trọng. Họ thường xuyên buồn nôn và lặp đi lặp lại hàng ngày, da môi khô nứt, lượng nước tiểu giảm. Trong trường hợp nặng sẽ bị tăng nhịp tim, giảm huyết áp, tổn thương gan thận, lú lẫn.
Giai đoạn ốm nghén ở mỗi người là khác nhau, tùy vào cơ địa mà có biểu hiện ốm nghén lâu hoặc không ốm nghén. Thậm chí, những biểu hiện ốm nghén trong những lần mang thai cũng không giống nhau. Có thể trong lần mang thai trước bạn bị ốm nghén nhưng chưa chắc lần mang thai sau cũng bị.
Cách khắc phục các biểu hiện ốm nghén 3 tháng đầu
Mặc dù những biểu hiện ốm nghén sẽ không kéo dài nhưng nhiều mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi khi bị ốm nghén. Điều này ảnh hưởng không nhỏ tới sinh hoạt và công việc hàng ngày. Để hạn chế tình trạng ốm nghén, các mẹ bầu có thể tham khảo một số cách sau đây:
Ăn đồ ăn nhẹ, dễ tiêu
Trong thời kỳ mang thai, đồ ăn khó tiêu, có mùi quá nồng sẽ khiến các biểu hiện ốm nghén trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, trong những tháng đầu mang thai, nếu mẹ bầu bị ốm nghén, nên ăn đồ ăn nhẹ, dễ tiêu. Lựa chọn chế độ ăn nhạt và giảm thức ăn gây kích thích để bảo vệ đường tiêu hóa.
Không ăn quá no và chia thành nhiều bữa
Nếu ăn quá no sẽ dễ khiến các biểu hiện ốm nghén tồi tệ hơn. Ốm nghén sẽ khiến thai phụ không muốn ăn hoặc sẽ nôn hết ra sau khi ăn. Nhưng thai nhi vẫn cần dinh dưỡng, vì vậy thai phụ có thể áp dụng phương pháp ăn ít và chia thành nhiều bữa. Việc hạn chế ăn quá no vừa có thể giảm tình trạng ốm nghén vừa đảm bảo dinh dưỡng cần thiết cho thai nhi.
Uống một ít nước giữa các bữa ăn
Uống một ít nước lọc giữa các bữa ăn, hoặc uống một ít nước chanh chua, nước pha mật ong,… có thể làm giảm bớt tình trạng ốm nghén. Uống nhiều nước hơn không chỉ tốt cho cơ thể của bà bầu mà còn mang lại lợi ích rất lớn.
Tránh xa nhà bếp
Trong quá trình chế biến, nấu nướng sẽ sinh ra các mùi khác nhau từ thức ăn. Những mùi hương từ dầu mỡ trong nhà bếp sẽ gây khó chịu cho bà bầu và khiến tình trạng ốm nghén nặng hơn. Do đó, hãy cố gắng không để bà bầu nấu ăn và tránh xa khu vực nhà bếp khi đang trong giai đoạn ốm nghén.
Ăn các loại trái cây thích hợp
Ăn hoa quả rất quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi. Ăn một số loại hoa quả mà bà bầu thích ăn cũng có thể cải thiện tình trạng ốm nghén. Một số trái cây mẹ bầu nên ăn khi có biểu hiện ốm nghén như bưởi, cam, chanh…
Bổ sung vitamin
Khi mang thai, thai phụ cần cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Đối với những thai phụ có biểu hiện ốm nghén nặng, cần chú ý bổ sung một lượng nhất định axit folic, vitamin C, vitamin nhóm B, vitamin D mỗi ngày. Liều lượng bổ sung cần hỏi ý kiến từ bác sĩ, tuân theo lời khuyên và hướng dẫn của bác sĩ.
Đảm bảo thời gian nghỉ ngơi
Trong 3 tháng đầu, nếu thai phụ có những biểu hiện ốm nghén, nên dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý. Ngủ đủ giấc là điều rất quan trọng khi bị ốm nghén vì sẽ hạn chế được cảm giác buồn nôn và nôn trong khi ngủ.
Tập thể dục nhẹ nhàng
Nếu tình trạng ốm nghén không quá nghiêm trọng, các mẹ bầu có thể tập những bài thể dục nhẹ nhàng, có thể đi dạo hoặc đi bộ nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, để giảm bớt những biểu hiện ốm nghén, cũng nên giữ cho tinh thần thoải mái. Việc quá lo lắng vào việc mang thai cũng khiến tình trạng ốm nghén trở nên nghiêm trọng hơn.
Trong những trường hợp có biểu hiện ốm nghén nặng và gây hại cho chức năng gan thận, có thể phải đình chỉ thai nghén bằng biện pháp y tế. Vì tình trạng nghén nặng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của thai phụ nên đừng coi thường phản ốm nghén.
Các mẹ bầu cũng cần lưu ý, nếu các dấu hiệu ốm nghén đột ngột biến mất thì đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo có thể thai đang ngừng phát triển. Nếu cảm thấy tình trạng ốm nghén của mình có dấu hiệu bất thường, nên liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra kịp thời.
Trên thực tế, dấu hiệu ốm nghén kéo dài bao lâu thực sự phụ thuộc vào thể chất của mỗi người. Không phải ai cũng chỉ ốm nghén trong 3 tháng, có người sẽ không bị nghén trong suốt thai kỳ, có người sẽ ốm nghén từ hai đến ba tháng. Một số ít thai phụ sẽ bị ốm nghén kéo dài cho đến trước khi sinh con.
Dù những biểu hiện ốm nghén có kéo dài bao lâu thì các chị em cũng nên giữ tâm trạng vui vẻ khi mang thai. Nếu thấy những dấu hiệu ốm nghén của mình nghiêm trọng và ảnh hưởng tới sức khỏe, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn cách khắc phục cụ thể.