Cùng với sự phát triển của y học, để hạn chế các trường hợp mang thai ngoài ý muốn nhiều các cách ngừa thai đã được ra đời. Vậy các cách ngừa thai này hoạt động như thế nào? Cách ngừa thai nào là tốt nhất? Mọi thắc mắc về các biện pháp ngừa thai hay được sử dụng hiện nay sẽ được trình bày qua nội dung sau.
1. Nguyên lý của hoạt động của các cách ngừa thai:
Nhìn chung các cách ngừa thai hiện nay, tuy giống nhau về mục đích là ngăn ngừa sự có thai ngoài ý muốn nhưng trên cơ bản lại tuân thủ các nguyên lí gần giống như nhau. Những nguyên lý được các cách ngừa thai sử dụng nhiều nhất hiện nay có thể kể đến như:
Ngăn cản sự gặp gỡ của trứng và tinh trùng:
Ngăn cản sự gặp gỡ của trứng và tinh trùng trong sinh hoạt tình dục là nguyên lí của các biện pháp ngừa thai như sử dụng bao cao su, đặt vòng tránh thai, uống thuốc tránh thai khẩn cấp. Sự không tiếp xúc của trứng và tinh trùng khiến quá trình thụ tinh không thể diễn ra.
Ngăn cản rụng trứng:
Ngăn cản rụng trứng là nguyên tắc được sử dụng của các loại thuốc có bản chất hormone sử dụng để ngừa thai. Các thuốc này sẽ ngăn trứng chín và rụng ở người phụ nữ, nên do đó có khả năng ngừa thai.
Ngăn cản không cho hợp tử làm tổ:
Đây là nguyên lí ngừa thai tác động sau khi đã có sự thụ tinh xảy ra. Các biện pháp tránh thai áp dụng nguyên tắc này sẽ ngăn cản sự làm tổ của hợp tử ở tử cung và tổng hợp tử ra ngoài, khiến cho hợp tử không thể phát triển thành thai.
2. Các tiêu chí của một biện pháp tránh thai tốt:
Để được gọi là một biện pháp ngừa thai tốt, các biện pháp được đánh giá trên rất nhiều những tiêu chí khác nhau chẳng hạn:
Đảm bảo khả năng ngừa thai:
Đây là tiêu chí quan trọng nhất khi đánh giá mức độ đáng tin cậy của một biện pháp ngừa thai. Khi một biện pháp ngừa thai có tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn cao, kể cả đã áp dụng đầy đủ biện pháp ngừa thai nào đó, vậy đây chắc chắn là một biện pháp không đem lại hiệu quả thực tiễn.
Giảm thiểu bất lợi cho người sử dụng:
Giảm thiểu bất lợi cho người sử dụng, đặc biệt là giảm thiểu các biến chứng xấu khi sử dụng biện pháp ngừa thai là tiêu chí không thể bỏ qua được khi đánh giá một phương pháp ngừa thai nào đó.
Dễ dàng tiếp cận, áp dụng:
Đặc điểm tiếp theo của một biện pháp ngừa thai tốt chính là tính ứng dụng cao, người có nhu cầu có thể dễ dàng tiếp cận, sử dụng đơn giản và dễ tuân thủ chỉ định.
Có thể thấy, một phương pháp ngừa thai tốt cần đảm bảo các yếu tố khác nhau, bỏ qua một yếu tố nào đều sẽ ảnh hưởng đến kết quả tránh thai nói chung và sức khỏe của người sử dụng về sau.
3. Các biện pháp ngừa thai thích hợp cho từng đối tượng:
Không phải biện pháp tránh thai nào cũng áp dụng được cho mọi đối tượng sử dụng, các biện pháp tránh thai được chỉ định dựa trên số tuổi, số con đã có, nhu cầu muốn có thai trở lại hay không, … để đưa ra được chỉ định thích hợp. Việc sử áp dụng không đúng cách tránh thai chẳng những không đem lại hiệu quả tránh thai mà còn gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe.
a. Cách dành cho các đối tượng có quan hệ tình dục nhưng chưa muốn có thai:
Ngừa theo vòng kinh:
Vòng kinh của người phụ nữ thông thường kéo dài 28-32 ngày, hay gặp nhất vẫn là 28 ngày. Trứng thường sẽ rụng vào ngày thứ 14-15 của chu kỳ kinh, và có khả năng thụ tinh 4 ngày trước khi thoái hóa. Do đó, có thể tránh thai bằng cách quan hệ tránh các ngày trứng có khả năng tồn tại trong cơ quan sinh dục của người phụ nữ.
Thông thường khoảng thời gian an toàn nhất là 10 ngày đầu chu kỳ kinh, thời gian nguy hiểm dễ có thai là từ ngày thứ 11 đến ngày thứ 17 của chu kỳ nên ngừng quan hệ vào giai đoạn giữa của chu kỳ để hạn chế khả năng có thai.
Sử dụng bao cao su:
Có hiệu quả tốt trong tránh thai, nếu đảm bảo sử dụng đúng cách và bao cao su có chất lượng tốt hiệu quả tránh thai của biện pháp tránh thai bằng bao cao su gần như lên đến 100%. Ngoài tác dụng tránh thai hiệu quả, đây còn là biện pháp dùng để phòng chống các bệnh có khả năng lây qua đường sinh dục như lậu, HIV, …
Thuốc ngừa thai khẩn cấp:
Với bản chất là hormone có nồng độ cao, các loại thuốc ngừa thai khẩn cấp gây nên sự biến đổi cấu trúc niêm mạc tử cung, biến đổi cấu tạo tính chất chất nhầy phủ niêm lòng tử cung. Sự biến đổi này hạn chế sự di chuyển của tinh trùng trong lòng tử cung hoặc có thể ngăn ngừa hợp tử làm tổ do vậy đem đến khả năng tránh thai.
Sử dụng viên uống hằng ngày:
Các viên uống ngừa thai hằng ngày đưa vào cơ thể một lượng hormone vừa đủ để ức chế rụng trứng, nên đây là loại thuốc có khả năng ngừa thai cao, nhưng để đảm bảo hiệu quả cần sử dụng đều đặn. Bên cạnh đó, do những biến chứng có thể gây nên do ức chế rụng trứng quá lâu, người sử dụng không nên sử dụng liên tục thuốc trong một thời gian quá dài ngày.
Que cấy ngừa thai:
Cũng giống như viên uống ngừa thai hằng ngày, que cấy ngừa thai cũng giải phóng vào cơ thể một lượng hormone sinh dục ngăn cản rụng trứng để ngừa thai. Ưu điểm của phương pháp này chính là hiệu quả kéo dài và chỉ cần thực hiện một lần cho ba năm hiệu quả, ngoài ra còn có thể can thiệp lấy que cấy khi có dị ứng xảy ra.
Bên cạnh đó, các bạn có sinh hoạt tình dục nhưng lại chưa muốn có thai nên tránh các phương pháp tránh thai như đặt vòng, hoặc tiêm thuốc ngừa thai 3 tháng. Các phương pháp này gây nên những tổn thương tử cung, dễ bội nhiễm, teo niêm mạc tử cung và rất dễ gây ảnh hưởng đến việc có thai về sau.
b. Các đối tượng đã sinh đủ con:
Đối với các chị em phụ nữ đã sinh đủ số con mong muốn, để có thể tránh thai hoàn toàn có thể áp dụng các biện pháp tránh thai đã nêu ở trên. Nhưng ngoài ra có thể áp dụng một số biện pháp như triệt sản bằng thắt vòi tử cung. Đây là biện pháp tránh thai can thiệp ngoại khoa để ngừa thai, hiệu quả cao, không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh lý về sau.
Để hạn chế những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cơ thể, chị em trong nhóm này nếu có viêm nhiễm vùng chậu thường xuyên hoặc quan hệ với nhiều bạn tình không nên sử dụng biện pháp đặt vòng vì có thể gây nên nhiễm trùng.
c. Đối với các đối tượng tiền mãn kinh:
Các đối tượng phụ nữ tiền mãn kinh, tuy rằng vẫn còn có khả năng rụng trứng và thụ thai nhưng khả năng thụ thai này lại rất thấp. Do đó, phụ nữ giai đoạn này có thể ngừa thai bằng các biện pháp thông thường như quan hệ theo vòng kinh, sử dụng bao cao su, hay thuốc ngừa thai hằng ngày.
Việc sử dụng thuốc ngừa thai hằng ngày ở nhóm đối tượng này đem đến khả năng ngăn ngừa có thai đồng thời đó là sự bổ sung nội tiết tố nữ khiến giảm nhẹ các triệu chứng tiền mãn kinh.
Không nên sử dụng các biện pháp như tiêm thuốc ba tháng, sử dụng phương pháp này gây nên biến đổi nồng độ hormone nữ trong cơ thể đột ngột ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe về sau.
Có thể thấy, mặc dù có rất nhiều những cách tránh thai hiện nay đang được áp dụng, nhưng để có thể nói được cách ngừa thai nào tốt nhất lại là điều không dễ bởi mỗi phương pháp có những ưu và nhược điểm khác nhau. Do đó, người dùng cần căn cứ tình trạng bản thân, mong muốn có con về sau để đưa ra lựa chọn phương pháp tránh thai phù hợp nhất.
PHÒNG KHÁM SẢN PHỤ KHOA
BS – CKII: PHẠM THỊ NGỌC ĐIỆP
Địa chỉ: 271 Nguyễn Duy Dương, Phường 4, Quận 10
Website: sanphukhoatudu-bsdiep.info.vn