Teo âm đạo là một trong những tình trạng dễ gặp, gây viêm nhiễm âm đạo. Tình trạng này gây ra không ít khó chịu cho phụ nữ khi mắc phải. Vậy teo âm đạo là như thế nào? Làm sao biết? Cùng tham khảo thông tin trong bài viết dưới đây.
Teo âm đạo là gì?
Tình trạng teo âm đạo (còn được gọi là viêm âm đạo do teo) khiến thành âm đạo trở nên mỏng hơn, ngày càng khô và dễ bị viêm nhiễm. Teo âm đạo xuất phát từ nguyên nhân sự sụt giảm hàm lượng estrogen trong cơ thể, nhất là ở giai đoạn mãn kinh và sau khi đã mãn kinh. Theo thuật ngữ y khoa, tình trạng teo âm đạo và các hội chứng đi kèm được gọi là “hội chứng niệu sinh dục ở thời kỳ mãn kinh”.
Sở dĩ có cái tên “niệu sinh dục” là vì hội chứng teo âm đạo không những gây ảnh hưởng đến tình trạng sinh lý mà còn ảnh hưởng đến đường tiết niệu. Tình trạng này thường gặp nhất ở phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh. Khoảng 10-40% phụ nữ đã phải đối mặt với sự khó chịu do viêm âm đạo teo mang lại. Song bạn cũng không phải quá lo lắng vì chỉ có khoảng 20-25% số người mắc phải bị tiến triển nghiêm trọng và phải điều trị lâu dài.
Nguyên nhân gây ra teo âm đạo là gì?
Tình trạng teo âm đạo – hội chứng niệu sinh dục mà chị em gặp phải là do nồng độ estrogen trong cơ thể giảm xuống đột ngột, thấp hơn mức cần thiết. Sự sụt giảm và mất cân bằng estrogen khiến thành âm đạo yếu hơn, không còn đủ khả năng co giãn, mỏng và khô hơn.
Lượng estrogen trong cơ thể chị em phụ nữ sụt giảm xuất phát từ các nguyên nhân sau:
– Rối loạn nội tiết tố giai đoạn tiền mãn kinh
– Bước vào giai đoạn mãn kinh và sau khi mãn kinh
– Trải qua phẫu thuật buồng trứng (có thể là cắt bỏ buồng trứng)
– Thực hiện các phương pháp xạ trị, hoá trị vùng chậu vì mắc ung thư.
– Điều trị bệnh ung thư vú và sử dụng các hormone có tác dụng phụ
Những nguyên nhân trên trực tiếp hoặc gián tiếp tác động đến hàm lượng estrogen trong cơ thể phụ nữ. Khi lượng estrogen giảm sút nghiêm trọng sẽ khiến niêm mạc âm đạo mỏng đi, khô hơn. Đây là lý do gây ra chứng teo âm đạo với các triệu chứng khó chịu, phiền toái cho người mắc phải.
Các triệu chứng phổ biến của tình trạng teo âm đạo
Viêm âm đạo teo gây ra những triệu chứng như thế nào? Khi phát hiện có những dấu hiệu sau đây, rất có thể bản thân bạn đã gặp tình trạng teo âm đạo do sự mất cân bằng hormone estrogen.
Vùng âm đạo khô, rát bất thường
Chứng teo âm đạo làm lớp niêm mạc trên thành âm đạo mỏng đi. Từ đó, âm đạo trở nên khô, thậm chí là bỏng rát khó chịu. Một số trường hợp sẽ có dịch tiết âm đạo bất thường, có mùi hôi do viêm nhiễm gây ngứa. Khi mắc phải hội chứng niệu sinh dục, môi trường axit tại âm đạo sẽ thay đổi, khiến vi khuẩn, nấm men có hại dễ dàng xâm nhập hơn làm nhiễm trùng âm đạo.
Cảm giác nóng rát khi đi tiểu, tiểu tiện nhiều lần
Viêm âm đạo teo làm ảnh hưởng đến đường tiết niệu của chị em phụ nữ khi mắc phải. Người mắc chứng teo âm đạo cảm thấy buốt, nóng rát khi đi tiểu, đi tiểu nhiều lần hơn trong ngày hoặc không thể kiểm soát được nhu cầu tiểu tiện. Đường tiết niệu của người bị teo âm đạo cũng nhạy cảm và dễ bị nhiễm trùng vì vi khuẩn xâm nhập.
Chảy máu, đau khi quan hệ tình dục
Phụ nữ gặp tình trạng teo âm đạo sẽ cảm giác khó chịu, đau khi quan hệ tình dục do âm đạo khô rát và giảm khả năng co dãn. Trong hoặc sau khi quan hệ tình dục có thể bị chảy máu. Thành âm đạo yếu, mỏng khiến cho việc quan hệ tình dục trở thành nỗi sợ của xhij em phụ nữ khi bị teo âm đạo.
Những triệu chứng của teo âm đạo có thể từ nhẹ đến nghiêm trọng tuỳ vào từng người. Thông thường phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh rất dễ gặp phải tình trạng này. Trong đó khoảng một nửa người mắc phải sẽ tìm cách chữa trị. Phần còn lại chấp nhận chịu đựng các triệu chứng khó chịu do viêm âm đạo teo gây ra và sẽ thuyên giảm theo thời gian khi nội tiết tố dần ổn định hơn.
Phương pháp chẩn đoán tình trạng teo âm đạo
Hiện nay có những phương pháp sau đây để phát hiện, chẩn đoán tình trạng teo âm đạo ở phụ nữ:
Khám phụ khoa (palpates)
Bác sĩ phụ khoa sẽ khám và cảm nhận trực quan vùng chậu, tổng thể cơ quan sinh dục, cổ tử cung. Thông qua phương pháp khám phụ khoa tổng quát, các bác sĩ sẽ nhận định được dấu hiệu sa cơ quan ở vùng chậu, sự bất thường các mô tử cung,…Từ đó có chẩn đoán chính xác nhất về tình trạng phụ khoa mà chị em đang mắc phải, trong đó có vấn đề teo âm đạo.
Xét nghiệm
Phương pháp xét nghiệm Pap là cách kiểm tra dưới kính hiển vi một mẫu tế bào cổ tử cung có được. Ngoài sinh thiết tế bào cổ tử cung, bác sĩ cũng có thể dựa vào dịch âm đạo, chất tiết âm đạo để kiểm tra độ axit của môi trường âm đạo. Hội chứng niệu sinh dục có liên quan đến đường tiết niệu, vì vậy kiểm tra nước tiểu cũng là một trong những cách xét nghiệm thường thấy.
Phương pháp điều trị chứng teo âm đạo
Phụ nữ gặp tình trạng teo âm đạo cần được chữa trị như thế nào? Thực tế đa số phụ nữ khi gặp phải các triệu chứng viêm âm đạo teo đều chấp nhận sống chung với các biểu hiện gây khó chịu này. Một số người khi phát hiện tình trạng nghiêm trọng thì mới bắt đầu tìm cách điều trị.
Thật ra viêm âm đạo teo không phải là một bệnh lý nguy hiểm. Đây là một tình trạng phổ biến do sự thay đổi hormone trong cơ thể. Vì thế chị em không cần quá lo lắng. Song, để cải thiện tình trạng khó chịu mà chứng teo âm đạo gây ra, chị em có thể áp dụng những cách sau đây.
Dùng thuốc điều trị
Phụ nữ mắc chứng teo âm đạo có thể uống estrogen để cải thiện tình trạng này. Estrogen bổ sung sẽ giúp cân bằng nội tiết trong cơ thể, giảm khô âm đạo. Biện pháp này hiệu quả khi teo âm đạo mới xuất hiện, mức độ nhẹ. Bổ sung estrogen cần tuân theo một liều lượng nhất định và kiên trì một thời gian dài để thấy hiệu quả rõ rệt.
Điều đáng lưu ý là đối với những chị em đã có tiền sử ung thư vú, không nên bổ sung estrogen bằng đường uống. Estrogen có thể làm tế bào ung thư phát triển trở lại. Mặc dù có nghiên cứu cho rằng uống một lượng nhỏ estrogen không ảnh hưởng tới nguy cơ ung thư tái phát. Tuy nhiên chị em vẫn nên cẩn thận và chọn các biện pháp điều trị thay thế khác.
Dùng kem dưỡng ẩm, chất bôi trơn
Trường hợp teo âm đạo nhẹ, chị em phụ nữ có thể dùng các loại kem bôi trơn, dưỡng ẩm để cải thiện tình trạng âm đạo bị khô. Kem estrogen là một trong những liệu pháp được khuyên dùng. Bác sĩ sẽ có hướng dẫn chi tiết về liệu trình sử dụng kem bôi và thời gian sử dụng để đạt được hiệu quả.
Đặt vòng estrogen, viên estrogen âm đạo
Đặt vòng estrogen (Estring) hoặc viên estrogen trong âm đạo (Vagifem), là những liệu pháp cung cấp estrogen hiệu quả nhất. Estrogen đặt trong âm đạo có tác dụng trực tiếp và nhanh chóng dù chỉ với một lượng nhỏ. Phương pháp này tuy vậy sẽ có những tác dụng phụ nhất định mà chị em cần cân nhắc khi thực hiện. Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về hiệu quả đạt được, thời gian điều trị và các tác dụng phụ cụ thể.
Phương pháp thay thế hormone cục bộ
Phương pháp này tập trung điều trị các tế bào mô âm đạo bị ảnh hưởng bằng cách bôi kem estriol. Kem bôi tại khu vực mô âm đạo bị tổn thương do teo âm đạo gây ra. Kem bôi với liều lượng thấp và cần được theo dõi hiệu quả thường xuyên.
Sử dụng các hợp chất tự nhiên thay thế thuốc
Một số loại hợp chất có nguồn gốc thực vật rất tốt cho việc điều trị chứng teo âm đạo ở phụ nữ đó là: Cohosh đen, Isoflavone, DHEA,…Nguồn gốc của các loại hợp chất này là từ thảo mộc thiên nhiên, giúp điều hoà hàm lượng estrogen trong cơ thể. Tuy hiệu quả mang lại không nhanh chóng như thuốc hay các biện pháp điều trị khác, song sử dụng hợp chất tự nhiên sẽ an toàn hơn cho sức khoẻ chị em phụ nữ.
Cách phòng tránh chứng teo âm đạo ở phụ nữ
Teo âm đạo gây nên khá nhiều phiền toái và khó chịu cho khi mắc phải. Vậy làm thế nào để phòng tránh tình trạng này?
Theo lời khuyên của bác sĩ, phụ nữ nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể, nhất là chú trọng bổ sung estrogen từ thực vật, các loại đậu, dầu cá,…Ngoài ra cần có chế độ tập luyện nâng cao sức khoẻ để tăng sức đề kháng, giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn trong giai đoạn mãn kinh nhạy cảm.
Bên cạnh đó, chị em cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh stress quá độ, sinh hoạt tình dục lành mạnh, điều độ. Cần chú ý đến sự thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh để phát hiện những dấu hiệu bất thường cũng như chăm sóc sức khoẻ tốt hơn.
Trên đây là những thông tin cần biết về chứng teo âm đạo ở phụ nữ. Khi nhận thấy có các triệu chứng khó chịu, chị em cần được chẩn đoán và tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm được cách điều trị phù hợp nhất.